Odpady budowlane i rozbiórkowe – definicja

Odpady budowlane i rozbiórkowe to ogół odpadów powstających podczas robót budowlanych: budowy, przebudowy, remontu, rozbiórki lub montażu. Wśród nich można wyróżnić 2 podstawowe kategorie: odpady pobudowlane wytwarzane w gospodarstwach domowych oraz odpady poremontowe wytwarzane w trakcie robót budowlanych wykonywanych przez podmioty gospodarcze.

Zgodnie z zapisami Ustawy o odpadach z 14 grudnia 2012 r. odpadów budowlanych i rozbiórkowych nie zaliczamy do grupy odpadów komunalnych. W związku z tym, ten rodzaj odpadów wymaga specjalnego sposobu zagospodarowania, np. przez przedsiębiorstwa zajmujące się ekologistyką, utylizacją oraz odzyskiem surowców i materiałów. Z usług takich firm korzystają zarówno osoby fizyczne, jak i przedsiębiorcy, zamawiając odbiór i wywóz odpadów budowlanych w kontenerach na gruz lub workach typu big bag.

Rodzaje i kody odpadów budowlanych i remontowych

Odpady budowlane i remontowe można klasyfikować m.in. ze względu na ich pochodzenie, stopień czystości lub zmieszania różnych materiałów oraz rodzaj wytwarzającego je podmiotu (osoby fizyczne lub firmy).

Z punktu widzenia przedsiębiorców wytwarzających odpady budowlane i remontowe, istotna jest klasyfikacja wprowadzona w katalogu odpadów. Odpady budowlane i rozbiórkowe sklasyfikowane są w grupie 17 i licznych podgrupach jako:

  • odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (np. beton, cegły, płyty, ceramika) – kody odpadów zaczynające się od 17 01,
  • odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych – kody odpadów zaczynające się od 17 02,
  • mieszanki bitumiczne, smoła i produkty smołowe – kody odpadów zaczynające się od 17 03,
  • odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali – kody odpadów zaczynające się od 17 04,
  • gleba i ziemia (np. z wykopów) – kody odpadów zaczynające się od 17 05,
  • materiały izolacyjne oraz materiały konstrukcyjne zawierające azbest – kody odpadów zaczynające się od 17 06,
  • materiały budowlane zawierające gips – kody odpadów zaczynające się od 17 08,
  • inne odpady z budowy, remontów i demontażu (np. zawierające substancje niebezpieczne) – kody odpadów zaczynające się od 17 09.

Odpady budowlane i remontowe możemy podzielić również na gruz czysty, gruz zmieszany i gruz zanieczyszczony.

Jako gruz czysty klasyfikuje się:

  • odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów – kod odpadu 17 01 01,
  • gruz ceglany – kod odpadu 17 01 02,
  • glebę, ziemię, w tym kamienie – kod odpadu 17 05 04.

Gruz zmieszany może być sklasyfikowany pod 2 kodami odpadów:

  • 17 01 07 dla zmieszanych odpadów z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia,
  • 17 09 04 dla zmieszanych odpadów z budowy, remontów i demontażu.

Gruz zanieczyszczony powinien być klasyfikowany tylko pod 1 kodem odpadu – 17 09 04, czyli zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03. Co ciekawe, wielu przedsiębiorców rezygnuje z drobiazgowego sortowania odpadów pobudowlanych i klasyfikuje większość z nich właśnie jako zmieszane odpady budowlane.

Odpady pobudowlane i poremontowe – nowe obowiązki firm budowlanych

Dotychczasowe przepisy nie nakładały na przedsiębiorców wytwarzających odpady budowlane i rozbiórkowe obowiązku ich selektywnej zbiórki. Taki obowiązek wprowadza jednak Nowelizacja ustawy o odpadach z 11 sierpnia 2021, która wjedzie w życie w 2025 r. Zgodnie z nowymi przepisami, każdy przedsiębiorca wytwarzający odpady pobudowlane będzie zobowiązany do sortowania ich na 6 frakcji:

  • odpady mineralne (w tym beton, cegłę, płytki i materiały ceramiczne oraz kamienie),
  • gips,
  • tworzywa sztuczne,
  • drewno,
  • szkło,
  • metale.

Oznacza to, że od 1 stycznia 2025 r. firmy remontowo-budowlane będą zmuszone zamawiać nawet 6 różnych kontenerów na gruz zamiast 1 kontenera na zmieszane odpady budowlane, jak ma to miejsce obecnie. Regulacje te nie będą jednak dotyczyły kategorii odpadów budowlanych i rozbiórkowych, dla których nie istnieje obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów.

Magazynowanie i odbiór odpadów budowlanych i remontowych

Magazynowaniem odpadów budowlano-rozbiórkowych mogą zajmować się wyłącznie podmioty posiadające specjalne zezwolenie i wyłącznie w celach magazynowania ich na potrzeby procesów organizacyjnych lub technologicznych. Ponadto zakazane jest magazynowanie odpadów pobudowlanych w tym samym kontenerze, co odpadów komunalnych. Niedozwolone jest również mieszanie odpadów poremontowych z innymi frakcjami odpadów. Z tego względu przedsiębiorcy wytwarzający różne rodzaje odpadów, w tym odpady budowlane i rozbiórkowe zazwyczaj korzystają z oddzielnego kontenera na gruz lub (w przypadku mniejszych ilości odpadów) z worków na gruz, tzw. big bag.

Poznaj rodzaje, wymiary i pojemności najpopularniejszych kontenerów na odpady.

Przedsiębiorca, który jest wytwórcą odpadów budowlano-rozbiórkowych, zobowiązany jest do ich zagospodarowania. Najczęściej polega ono na zamówieniu usługi odbioru, wywozu i utylizacji odpadów w profesjonalnej firmie zajmującej się ekologistyką. Dzięki temu możliwe jest oddzielenie poszczególnych frakcji odpadów budowlanych, ich odzyskanie i ponowne wykorzystanie.

Równolegle z zamówieniem usługi odbioru i wywozu odpadów budowlanych, firma zobowiązana jest do wystawienia Karty Przekazania Odpadu w systemie BDO. Zamieszcza się na niej dane podmiotów: przekazującego, transportującego i odbierającego odpady, oznaczenie środka transportu (np. nr rejestracyjny pojazdu), rodzaj i kod odpadu oraz masę przekazanych odpadów.

Odpady budowlane a BDO – kiedy firma budowlana ma obowiązek rejestracji w systemie?

Co do zasady, każdy przedsiębiorca wytwarzający odpady budowlano-rozbiórkowe ma obowiązek rejestracji w BDO. Istnieją jednak pewne wyłączenia, które zwalniają z obowiązku rejestracji w BDO i prowadzenia KEO przedsiębiorców wytwarzających niewielkie ilości odpadów budowlanych. Kody tych odpadów oraz ich masy określone są w rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów z dnia 30 grudnia 2019.

Poniżej przedstawiono limity wagowe dla poszczególnych kodów odpadów zwalniające z obowiązku rejestracji w BDO i prowadzenia ewidencji:

  • odpadów betonu oraz gruzu betonowego z rozbiórek i remontów o kodzie odpadu 17 01 01 – do 10 ton,
  • gruzu ceglanego o kodzie odpadu 17 01 02 – do 10 ton,
  • odpadów innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia o kodzie 17 01 03 – do 10 ton,
  • zmieszanych odpadów z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych

i elementów wyposażenia o kodzie 17 01 07 – do 10 ton,

  • usuniętych tynków, tapet, oklein itp. o kodzie 17 01 80 – do 5 ton,
  • drewna o kodzie 17 02 01 – do 10 ton,
  • szkła o kodzie 17 02 02 – do 5 ton,
    tworzyw sztucznych o kodzie 17 02 03 – do 5 ton,
  • miedzi, brązu, mosiądzu o kodzie 17 04 01 – do 5 ton,
  • ołowiu o kodzie 17 04 03 – do 5 ton,
  • cynku o kodzie 17 04 04 – do 5 ton,
    żelaza i stali o kodzie 17 04 05 – do 5 ton,
  • cyny o kodzie 17 04 06 – do 5 ton,
    mieszanin metali o kodzie 17 04 07 – do 5 ton,
  • gleby i ziemi, w tym kamieni, innych niż wymienione w 17 05 03 17 05 04 – do 20 ton,
  • materiałów budowlanych zawierających gips innych niż wymienione w 17 08 01 – do 10 ton.

Przekroczenie wyznaczonych limitów dla danego kodu odpadu zobowiązuje przedsiębiorcę do rejestracji w BDO oraz do prowadzenia ewidencji odpadów. Twoja firma wytwarza większe ilości odpadów pobudowlanych, lecz nie widnieje jeszcze w rejestrze BDO? Skorzystaj z naszej instrukcji rejestracji w BDO krok po kroku

UWAGA: wspomniany obowiązek rejestracji w BDO, wystawiania Kart Przekazania Odpadu (KPO) i prowadzenia Karty Ewidencji Odpadów (KEO) dotyczy wyłącznie przedsiębiorców. Osoby fizyczne, które wytwarzają odpady budowalne (np. w trakcie remontu własnego domu lub mieszkania) nie są zobowiązane do prowadzenia ewidencji odpadów budowalnych i remontowych ani do wystawiania kart przekazania odpadu.

Uproszczona gospodarka odpadami budowlanymi dzięki Platformie Odpadowej Interzero

Gospodarowanie odpadami budowlanymi i rozbiórkowymi w przedsiębiorstwach zarejestrowanych w BDO wiąże się z koniecznością koordynacji odbiorów i wywozów odpadów oraz jednoczesnego prowadzenia ich ewidencji i wystawiania KPO. Skala tych obowiązków rośnie wraz z wielkością firmy, liczbą jej oddziałów oraz rozproszeniem inwestycji budowlanych obsługiwanych przez danego przedsiębiorcę.

Optymalnym rozwiązaniem dla przedsiębiorców wytwarzających duże ilości odpadów budowlanych i rozbiórkowych jest korzystanie z systemu online do kompleksowego zarządzania odpadami w firmie. Platforma Odpadowa Interzero to cyfrowe narzędzie, które umożliwia zdalne zamawianie odbiorów odpadów i tworzenie harmonogramów odbiorów, a także automatyczne wystawianie i zatwierdzanie Kart Przekazania Odpadów oraz korygowanie ich 1 kliknięciem.

Platforma jest zintegrowana z systemem BDO, co eliminuje konieczność logowania się do rządowego systemu. Jej funkcjonalności są dodatkowo rozbudowane o:

  • możliwość przechowywania dokumentacji środowiskowej w repozytorium cyfrowym,
  • automatyczne prowadzenie ewidencji odpadów w formie KEO,
  • możliwość monitorowania przepływu strumieni odpadów i zarządzania wszystkimi kosztami gospodarki odpadowej.

Kompleksowe narzędzie, jakim jest Platforma Odpadowa Interzero odciąża przedsiębiorców w obowiązkach związanych z zarządzaniem odpadami budowlanymi oraz pozostałymi frakcjami odpadów i minimalizuje ryzyko błędów podczas wprowadzania danych do BDO. Pozwala też zmniejszyć koszty gospodarki odpadowej przy jednoczesnym zwiększeniu zysków ze sprzedaży surowców. Wszystkie lub wybrane funkcjonalności Platformy objęte są bezpłatnym, nawet 3-miesięcznym okresem testowym